TANITIM VE MINNOS OYUNU
AŞKALENİN KONUMU
Aşkale, Doğu Anadolu Bölgesinde, Erzurum ilinin 53 km batısında, Erzincan ilinin 120 km doğusunda yer almaktadır. Erzurum ilinin batısındaki son ilçesi olan Aşkale'nin,doğu- batı uzunluğu 50 km, kuzey- güney uzunluğu 46 km ve yüzölçümü 2300 km2 olup, ortalama rakımı (denizden yüksekliği) 1650 m' dir. İlçe, doğusunda İlimize bağlı Ilıca ilçesi, batısında Erzincan iline bağlı Çayırlı ve Tercan ilçeleri, k0uzeyinde Bayburt ili ve Ilıca ilçesi, güneyinde ise Erzurum'a bağlı Çat ve Erzincan'a bağlı Tercan ilçeleri ile çevrelenmektedir.
Batı-doğu istikametinde uzanan (E 80) transit yolu üzerinde konumlanan Aşkale, Erzurum-Erzincan ve Erzurum-Bayburt-Trabzon yollarının kesiştiği yerde, tarihi İpek Yolu üzerinde bulunmaktadır. Aşkale, arazi yapısı itibariyle , Palandöken dağlarıyla Otlukbeli ve Gavur dağları uzantılarının adeta kolları arasına aldığı ve Karasu Vadisi'nin açmış olduğu çöküntü içindedir. Aynı zamanda doğu - batı istikametinde uzanan iki fay hattı arasında kalan İlçe, birinci derecede deprem kuşağında bulunmaktadır. 24-28 Mart 2004 tarihlerinde meydana gelen depremler ilçemizde can ve mal kaybına neden olmuştur. Bölge genellikle dağlık olup, bu dağlar volkanik yapıdadır. Erzurum ilinin güneyinde bulunan Palandöken dağları, Aşkale'de çeşitli kollara ayrılarak alçalmaktadır. Bu kolların önemli olanları: Dumanlı 2700 m, Güllü( 3250 m), Meryem (2660 m) ve Kılıçkaya (2665 m) dağlarıdır. Kuzeyde uzanan Otlukbeli ve Gavur dağları, Aşkale bölgesinde Akbaba (2600 m), Yaserçöl (2330 m), Karahalil (2770 m), Yapraklı (2600 m), Çengel (2900 m), Cecan (2975 m) dağları ile Kop dağı (2600 m) bölgesinde düğümlenmektedir. Bir kısmı da meralarla kaplı olan İlçe arazisi genelde kalkerlidir. Bu arazide, maden devrine ait linyit ve bol miktarda krom yatakları bulunmaktadır.
AŞKALE 'NİN TARİHİ
Haziran 1829 tarihinde Ruslar tarafından işgal edilen Aşkale, 14 Eylül imzalanan Edirne Muahadesi ile Rus işgalinden kurtarılmış, 1877 - 1878 Osmanlı - Rus Harbinde ( 93 Harbi ) Ruslar tarafından ikinci kez işgal edilmiştir. Bu işgal sırasında Aşkaledeki kömür yataklarına önem veren Ruslar, şoseden Yeniköyekadar demir yolu inşa etmişlerdir. Halkın "Darhat" dediği dakovil yolunun, aslında hem ulaşım, hem de Kükürtlü kömürünün nakli için inşa edildiği anlaşılmaktadır. Aşkale, I. Dünya Savaşı sırasında 16 Şubat 1916da, Ruslar tarafından yeniden işgal edişmiş, ancak 1917 yılında Rusyada çıkan Bolşevik İhtilali nedeniyle, Rus birlikleri yerlerini dörtyüz kadar eli silahlı Ermeni çetesine bırakarak çekilmişlerdir. Tarihin talihsizliğinin yaşandığı bu dönemde Aşkale, tarihinin en karanlık günlerini Ermeni zulmü ile yaşamıştır. Ermeniler çirkin yüzlerini Aşkale yerli halkı üzerinde yapmış olduğu akıl almaz zulüm ve işkencelerle göstermiş, barbarlıklarını tarih sahnesine bir kez daha yansıtmışlardır. Bu karanlık günler, Kazım Karabekir komutasındaki düzenli ordunun taarruzuna milis güçlerinin de katılımıyla sona ermiş, 3 Mart 1918'de Aşkale işgalcilerden kurtarılmış ve asli sahiplerinin eline geçmiştir. Milli Devletin kuruluşu aşamasında, toplanan milli kongrelerde Aşkale delegeleri aktif rol oynamıştır. Bu arada Erzurum Kongresi için teşrif eden Mustafa Kemal Paşa'nın, 3 Temmuz 1919'da Aşkaleden geçişini ve Ülkenin 29 Ekim 1923te Cumhuriyet yönetimine girişini coşku ile yaşayan Aşkaleliler, daha sonra Mustafa Kemal Paşanın Reis-i cumhur sıfatıyla, Eylül 1924 sonunda Aşkale yöresinden Yeniköy yolunu kullanarak Hasankale'deki deprem bölgesine gidişini mutlu bir anı olarak tarihlerine kaydetmişlerdir. Aşkale, 1923de Cumhuriyetin ilanı ile birlikte yapılan mülki taksimatta nahiye olarak, o zamanlarda Erzurum iline bağlı olan Tercan ilçesine bağlı iken, 1935 yılında Tercan ilçesinin Erzincan iline bağlanması üzerine, yine nahiye olarak Erzurum merkezine bağlanmıştır. Atatürk'ün son zamanlarında Aşkale'de mutlu bir hadise daha yaşanmış ve bu güne kadar hüküm süren çeşitli devletler zamanında köy ve nahiye konumunda olan Aşkale, 1937 de kaza olmuştur.
AŞKALE'NİN EKONOMİSİ
Aşkale Çimento Sanayi T.A.Ş.: 1971 yılında işletmeye geçerek, özelleştirme yolu ile 1993 yılında bölge insanı tarafından kurulan ERÇİMSAN şirketine 31 milyon 250 bin dolara satılmıştır. Yıllık üretimi 1 302 milyon ton çimento olup 598 kişi doğrudan istihdam edilmekte dolaylı olarak 2000 kişiye iş istihdamı sağlanmaktadır. 2006 yılında Türkiye nin en büyük 310 firması arasında yer almıştır. 2007 yılı cirosu 110.903.598,00 YTL. olarak gerçekleşmiştir. Aşkale Çimento 2007 yılında TMSF tarafından satışa çıkarılan Trabzon Çimento Fabrikasını da alarak bölgemiz ekonomisi için yeni istihdam olanakları sağlamıştır. 2007 yılı için 30 milyon euroluk yatırım yapılarak kapasite artırımı tamamlanarak yıllı üretim kapasitesi 2 milyon tona ulaşmış, bu yatırımların tamalanması ile birlikte 98 kişiye istihdam sağlanmıştır. 2-ABS Alçı ve Blok Sanayi A.Ş. : 2002 yılında kurulan Aşkale ABS yıllık kapasitesi 115.000 ton olup doğrudan 60 kişi istihdam etmektedir. Fabrikanın 2007 yılı cirosu 12.885.346,00 YTL. civarındadır.Fabrika üretiminin büyük bir bölümünü Türki Cumhuriyetlere ihraç etmektedir. Ayrıca fabrika bünyesinde bulunan makine bakım ve onarım işlerini yapmakta olan Yılmazlar Makine Ltd. Şti. bünyesinde 32 kişi istihdam edilmektedir. Aşkale ABS Alçı Fabrikası ocaklarında çalışan iki şirket (Berberoğlu Ltd. Şti. ve Ali KÜÇÜK) bünyesinde doğrudan 15 kişi istihdam edilmektedir. Aşkale ABS fabrikası 2007 yılında yeni yatırımlarla kapasitesini 240.000 ton/yıl çıkartarak 15 kişi istihdam edilecektir. 3-ERPOR İnşaat Taahhüt Gıda Turizm Nakliye Sanayi Ticaret A.Ş.:2004 yılında kurulan firma, polistern genleştirme ve genleştirilmiş polistrenden EPS yalıtım plakası, boardlar, saklama kapları, kasalar vb. üretim yapmaktadır.